بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر صادرات و واردات محصولات بخش کشاورزی

بخش کشاورزی بستر فعالیت اقتصادی نزدیک به نیمی از جمعیت کشور به صورت مستقیم و غیر مستقیم است. طبق آمار بانک مرکزی سهم صادرات کالاهای کشاورزی و سنتی در سال های 59 معادل 93 درصد و در سال 81 برابر با 33 درصد و در سال 88 به 19 درصد از کل صادرات غیر نفتی کشور بوده است. هدف از این پژوهش بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر صادرات و واردات محصولات بخش کشاورزی است. برای این منظور، نوسانات نرخ ارز به دو بخش قابل پیش¬بینی و غیرقابل پیش¬بینی تقسیم شده است. افزایش در بخش غیرقابل پیش¬بینی به عنوان تکانه¬ی مثبت و کاهش آن به عنوان تکانه¬ی منفی در نظر گرفته شده و اثرات آن مورد بررسی قرار گرفت. داده¬های تحقیق شامل نرخ ارز به صورت میانگین ماهانه از داده¬های صندوق بین¬المللی پول دریافت شده و داده-های صادرات و واردات محصولات کشاورزی از مرکز آمار و اطلاعات گمرک ایران گرفته شد. این داده¬ها به صورت تواتر ماهانه بوده و از فروردین سال 1381 تا اسفند سال 1390 را شامل می شود. روش مورد استفاده در پژوهش مدل ardl است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد، تکانه¬های مثبت و منفی نرخ ارز، با صادرات رابطه¬ی معکوس و با واردات رابطه¬ی مستقیم دارند. به شکلی که 1درصد افزایش تکانه¬ی مثبت، میزان صادرات را 85/6 درصد کاهش و میزان واردات را 53/3 درصد افزایش می دهد. همچنین 1 درصد افزایش تکانه¬ی منفی، میزان صادرات را 35/2 درصد کاهش و میزان واردات را 29/3 درصد افزایش می دهد. همچنین این تحقیق نشان می-دهد تکانه¬های مثبت و منفی اثرات متفاوتی بر تجارت محصولات کشاورزی داشته اند. واژه های کلیدی صادرات، واردات، نرخ ارز، نوسانات نرخ ارز، اثر نامتقارن، ardl